Böbrekleriniz görevini yeterince yapamadığı zaman kanınızda birçok istenmeyen madde birikir. Bu yaşamınızın devamını zorlaştırır. Diyaliz ile birlikte uygulanan bilinçli bir diyet uygulaması hastalığınızın ilerlemesini yavaşlatırken ortaya çıkabilecek sorunları en aza indirir. Doğru, dengeli bir beslenme düzeni yaşam kalitesini artırır ve harabiyeti azaltır. Vücudunuzun ihtiyacı olan enerji ve besin gereksinimlerini tam olarak karşılanmalıdır. Günlük tüketebileceğiniz besin grupları aşağıda verilmiştir.
ET GRUBU
Et grubu besinler günlük protein ihtiyacımızı karşılar. Proteinler vücudumuzda kullanıldıktan sonra bazı atık maddeler oluşur. Bu maddeler vücut için zararlıdır ve sağlıklı kişilerde böbrekler tarafından idrarla dışarıdan atılır. Böbrek yetersizliği varsa bu maddeler yeterince dışarı atılamaz ve kanda birikmeye başlar. Ayrıca et grubu besinler fosfor içeriği yüksek besinler olduğundan dolayı dikkatli tüketilmesi gerekir. Diyaliz hastası fosfor alımını protein alımını azaltmadan minimalize etmelidir. Bu nedenle aşağıda önerilen fosfor - protein oranı düşük olan besinler tercih edilmelidir.
Dana Eti
- Kuzu eti
- Tavuk eti
- Ördek eti
- Hindi eti
- Soya fasulyesi
- Yumurta beyazı
- Tam yumurta
SÜT GRUBU
Süt grubu besinler protein ve kalsiyum ihtiyacımızı karşılar. Böbrek yetmezliği durumunda süt grubu besinlerin de fazla tüketimi sakıncalıdır. Çünkü tıpkı et grubu besinler gibi fosfor ve protein kaynağı olduğu için porsiyon miktarı aşılmamalıdır. Süt grubundan tüketebileceğiniz besinler aşağıda sıralanmıştır.
- Yoğurt (az yağlı)
- Tuzsuz az yağlı peynir
- Tuzsuz peynir
- Çökelek, lor peyniri
- Az yağlı inek sütü
- Soya sütü
- Tofu peyniri
EKMEK GRUBU
Ekmek grubu besinler günlük enerji ihtiyacınızı karşılar. Bu grup karbonhidrat yani şeker kaynağı olmasına rağmen az miktarda protein de içerir. Tahıllar ve tahıl ürünleri olan un, ekmek, makarna, kraker ve gevrekler bu gruba girer. Tahıllardan tam taneli tahıllar potasyum içeriği yüksek olduğu için diyalize giren hastalara rafine tahıllar tüketmesi önerilir. Örneğin; beyaz un.
Ekmek grubundan tüketebileceğiniz besinler aşağıda verilmiştir:
- Pirinç
- Makarna
- Beyaz ekmek türleri (tuzsuz)
- Beyaz undan yapılmış hamur işleri
SEBZE VE MEYVE GRUBU
Bitkilerin her türlü yenebilen kısmı sebze ve meyve grubu altında toplanır. Sebze ve meyveler vitamin ve mineral kaynağı olduğu halde potasyum tuzunu fazla içerdiği için böbrek yetersizliği yaşayan hastalarda porsiyon ciddi anlamda kısıtlanır. Fazla tüketmek kanda potasyum değerini artırarak problemlere neden olur. Sebzeleri pişirmeden önce haşlayıp suyu süzülerek yemek yapılmalıdır ya da sebze yemeklerinin suyunu tüketmek tercih edilmemelidir.
DİYALİZ HASTALARININ DİYETİNDE TUZ
Diyaliz hastalarının vücudunda (yeterli miktarda atılmadığı için) tuz birikir. Bu tuz susamaya yol açar, fazla su içilmesi durumunda vücutta şişlikler (ödem) görülür, tansiyon yükselir ve kalp yetmezliği ortaya çıkar. Bu nedenle yiyeceklerinizi tuzsuz tüketmek önemlidir. Günlük alınan tuz miktarı 1-2 gramı geçmemelidir
Tuz kısıtlaması sırasında dikkat etmeniz gereken noktalar:
- Yemeklerinizin ve salatalarınızın üzerine tuz eklemeyiniz. Tuzsuz ekmek tüketmeyi tercih ediniz.
- Zeytin, turşu, pastırma, sucuk ve konserve gibi çok tuz içeren besinlerin tüketilmemesi gerekir.
- Yemeklerinizi soğan, sarımsak, karabiber, tarçın, kimyon gibi çeşni verici baharatları ekleyerek lezzetlendirebilirsiniz.